مدل تحليلي SWOT
روش تجزيه و تحليل SWOT مدل تحليلي و مفيدي است كه به شكلي نظام‌يافته هر يك از عوامل قوت و ضعف و فرصتها و تهديدها را شناسايي كرد و استراتژي ناشي از بهترين تركيب آنها را منعكس مي‌سازد. در اين مدل فرصتها و تهديدها نشان‌دهنده موقعيتهاي مطلوب و يا نامطلوب عمده‌اي است كه در محيط صنعت مورد نظر وجود داشته و در مقابل قوتها (ضعف)، مزيتها، تواناييها، مهارتها (كمبودها و محدوديتها) است كه محيط داخلي تشكيلات مورد مطالعه را به نمايش مي‌گذارد.
جدول تجزیه و تحلیل SWOT معمولی
در واقع مي‌توان گفت ماتريس SWOT به حل يك مسئله بنيادي درانتخاب استراتژيهاي اصلي منجر مي‌شود. اين مسايل بنيادي مي‌تواند شامل استفاده از يك موقعيت قوي براي غلبه بر يك موقعيت ضعيف باشد. در همين راستا انتخاب استراتژي براساس مجموعه وضعيت موجود براي دوره برنامه‌ريزي و قوتها و ضعفهاي صنعت انجام مي‌پذيرد.
کاربرد دیگر مدل SWOT مقایسه نظام یافته ای از فرصتها و تهدیدهای کلیدی خارجی یا ضعف ها و قوتهای داخلی است که به منظور تشخیص یکی از چهار الگوی میان موقعیتهای داخلی و خارجی موسسه صورت می گیرد . این الگوها منجر به استراتژیهایی می شوند که موارد ذیل را پیشنهاد می کنند:
خانه یکم : استراتژی تهاجمی (توسعه ای) را توصیه می کند.
خانه دوم: استراتژی تنوع را توصیه می کند.
خانه سوم: استراتژی با گرایش تغییر جهت را حمایت می کند .
خانه چهارم : استراتژی تدافعی را توصیه می کند.
مدل SWOT برای کلیه سازمانها اعم از دولتی، خصوصی در شرایط رقابتی و غیر رقابتی برای کلیه سطوح ملی صنعت، شرکت ، SBU و حتی وظیفه ، برای پیشنهاد راهکارهای بقا و تعامل با عوامل محیطی کاربرد جدی دارد .
مراحل پیاده سازی آنالیز SWOT:
پس از شناخت و ارزیابی و طبقه بندی عوامل داخلی وخارجی ، با استفاده از جداول ETOP یا EFE (جهت شناسایی عوامل اقتصادی ، تکنولوژیکی ، سیاسی ، فرهنگی و اجتماعی) و SAPیا IFE (جهت ارزیابی عوامل داخلی در مقایسه با رقبا ، نقاط قوت و ضعف سازمان) به کمک خبرگان این عوامل در حاشیه ماتریس SWOT مانند شکل زیر وارد شده و آنگاه بر اساس خبرگی ، استراتژیهای مناسب هر یک از بخشهای WT.SO. WO. ST را پیشنهاد می نماییم .
به عبارت دیگر این کار در 8 گام انجام می پذیرد:
1- عوامل فرصت را از جدول ETOP یا EFE در سلول مربوط به فرصت ها وارد می کنیم.
2- عوامل تهدیدرا از جدول ETOP یا EFE در سلول مربوط به تهدیدها وارد می کنیم .
3- عوامل قوت را از جدول SAP یا IFE در سلول مربوط به قوتها وارد می کنیم.
4- عوامل ضعف را از جدول SAP یا IFE در سلول مربوط به ضعفها وارد می کنیم .
5- استراتژیهای SO را می نویسیم .
6- استراتژیهای WO را می نویسیم .
7- استراتژیهای ST را می نویسیم.
8- استراتژیهای WT را می نویسیم.
